Nieuwe kinderbijbel ook prima geschikt voor jongeren met autisme

Hun boek ”De Heere regeert”, ”Vertellingen bij de Bijbel” verscheen eerder dit jaar. Het vierkante boek telt 38 verhalen, verdeeld over zo’n 180 bladzijden. Van Keulen, die voorganger en pastoraal werker is, maakte de teksten. Van den Brink, in het dagelijks leven werkzaam bij een meubelspuiterij, tekende de platen. Wat opvalt aan de tekeningen is dat ze levensecht zijn. De teksten bevatten korte en duidelijke zinnen. Bij de geschiedenis over Noach die de ark wil verlaten, heeft Van den Brink bijvoorbeeld een raaf getekend. De tekst luidt onder andere: „Noach kiest voor een vogel. Die kan hoog in de lucht vliegen en naar beneden kijken.”

De basis voor het boek werd gelegd doordat Van den Brink en zijn gezin in het weekeinde regelmatig kinderen met autisme opvangen. „Bij ons kunnen ze wat tot rust komen. Een kind met autisme kan drukte vaak niet goed aan.” Op straat en rond kerkdiensten die Van den Brink soms bij Van Keulen volgde, kwamen de twee met elkaar in contact. Ze vroegen zich af of er wel kinderbijbels waren voor kinderen met autisme. Van Keulen: „Navraag bij zorgboerderijen leerde dat die er onvoldoende zijn en dat er behoefte aan was.”

Meisje met autisme
Van Keulen besloot in overleg met zijn plaatsgenoot verhalen te gaan schrijven. „Een 16-jarig meisje dat autisme heeft, keek ze na. De eerste verhalen moest ik helemaal opnieuw schrijven. Ze waren volgens haar niet geschikt voor iemand met autisme. Later kreeg ik minder correcties van haar.” In een kinderbijbel zit vaak veel beeldspraak. Kinderen met autisme snappen dat lang niet altijd. „Ik schreef bijvoorbeeld dat Adam zijn ogen uitkeek. Het meisje dat het boek corrigeert, merkte daarover op dat het leek alsof de ogen over straat rolden. Ik heb dat dus aangepast.”

Tijdens het schrijven leerden de twee dat mensen uit de Bijbel heel letterlijk en menselijk moeten worden omschreven. Van den Brink: „De Bijbel is een statig Boek. Dat moet ook zo blijven. Maar Abraham en Mozes waren bijvoorbeeld heel gewone mensen. Die moet je dan ook heel gewoon en echt beschrijven.” Datzelfde geldt ook voor de tekeningen. Van den Brink: „Als ik iets teken, denk ik eerst goed na hoe het er in de tijd van de Bijbel in werkelijkheid moet hebben uitgezien. Bij het verhaal over Noach en de ark heb ik de bergtoppen getekend, met daar bovenop de ark.”

Geloof
Beiden zijn het er over eens dat de woorden leidend moeten zijn in de kinderbijbel. Van Keulen: „In de Bijbel staat dat het geloof uit het gehoor is en het gehoor door het Woord van God.” De tekeningen moeten het verhaal ondersteunen. Een verhaal bevat ongeveer duizend woorden. Goed voor ongeveer acht minuten voorlezen.

Om te zorgen dat kinderen het zelf ook goed kunnen lezen, zijn er korte alinea’s gemaakt. Bovendien staat op de bladzijden in een groter lettertype in kleur een kernzin afgedrukt. Van den Brink: „Sommige kinderen die niet goed kunnen lezen, pakken wel die zin op.” De verhalen zijn vooral gemaakt voor kinderen van ongeveer acht tot twaalf jaar. Maar ook iets jongere of oudere kinderen blijken de kinderbijbel te pakken.

Bovenaan de pagina staat een verwijzing naar het bijbehorende Bijbelgedeelte. Van Keulen: „We hopen dat gezinnen het Bijbelgedeelte lezen en dat daarna het verhaal wordt voorgelezen.” Bijbelteksten komen er in het boek nauwelijks voor. „Die zijn vaak te moeilijk. Wel halen we regels uit psalmverzen aan.”

Onder anderen ds. M. van Kooten uit Elspeet en een neerlandica lezen de teksten grondig door. Van Keulen: „Theologisch moet het kloppen. Maar we gaan niet in elk verhaal zetten dat een kind een nieuw hartje moet krijgen.” De auteurs merken dat het boek wordt gelezen in gezinnen en in het speciaal onderwijs. Maar ook leerlingen uit het regulier basisonderwijs en iets oudere kinderen worden er mee bereikt. „Een logopediste van een basisschool vertelde dat kinderen door ons boek nu snappen wat het betekent dat Henoch met God wandelde. Als ik zoiets hoor, weet ik dat ik het doel heb bereikt.”

Biezen mandje
Regelmatig krijgen ze belangrijke terugkoppelingen van de meelezers. Van den Brink: „Ds. Van Kooten wees er bij het verhaal van Mozes in het biezen mandje bijvoorbeeld op dat in de grondtaal staat dat het om een arkje ging. Ik heb daarom een mandje getekend dat een beetje op de ark lijkt.”

Het eerste deel in de serie behandelt Genesis en een stukje Exodus, van de schepping tot de uittocht uit Egypte. Deel twee, waar momenteel aan wordt gewerkt en dat naar verwachting in de loop van 2023 verschijnt, gaat over de woestijnreis. Het is de bedoeling dat daarna nog meer delen volgen. Hoe de serie er precies uit gaat zien, hoeveel delen er komen en welke geschiedenissen er worden behandeld, weten Van Keulen en Van den Brink nog niet. Van Keulen: „We krijgen nu al meerdere vragen wanneer deel 2 komt.”

Autisme en geloofsopvoeding
Wat is het mooi als je jouw kind of kinderen kunt doorgeven dat God altijd bij je is en altijd voor je zorgt. Dat je altijd tot Hem kunt bidden, dat Hij met je meegaat en dat er geborgenheid is en uitzicht op een eeuwige toekomst.
Maar voor kinderen met autisme zijn deze begrippen natuurlijk erg lastig te begrijpen. Hopelijk brengt deze ‘nieuwe Bijbel’ de inzichten in het geloof voor mensen met autisme. Lees HIER meer over geloof & autisme.

Het boek ”De Heere regeert”, ”Vertellingen bij de Bijbel” is verschenen bij AMV + Buijten en Schipperheijn grafimedia en kost 29,95 euro. Het is online en in diverse christelijke boekwinkels te koop...